Асбобҳои ҳосилавӣ

Ин мавод умумӣ-ошнокунанда мебошад, зеро истифодаи асбобҳои ҳосилавӣ бештар барои сармоягузорони таҷрибадор мувофиқ аст. Мо ба сармоягузорони навкор тавсия намедиҳем, ки асбобҳои ҳосилавиро ба портфели худ ворид кунанд. Бо вуҷуди ин, фаҳмиши умумӣ дар бораи бозори деривативҳо барои ҳар як трейдер ҳатмӣ мебошад. Сабаб дар он аст, ки ҳоло бозори коғазҳои қиматноки ҳосилавӣ ба нархи активҳои база таъсири азим мерасонад. Аз ин рӯ, бе дарки он ки деривативҳо чистанд ва чӣ гуна кор мекунанд, фаҳмидани бисёре аз механизмҳои нархгузории мавҷуда дар бозор хеле душвор хоҳад буд.

Мо қаблан дар бораи асбобҳои ҳосилавӣ каме суҳбат карда будем (Дарс №4). Хулоса, деривативҳои молиявӣ шартномаест, ки мувофиқи он тарафҳо ҳуқуқ ё ӯҳдадорӣ барои анҷоми амалҳои муайян нисбат ба активи база мегиранд. Ин амалҳо метавонанд харид, фурӯш ё расонидани мол ё коғазҳои қиматнокро дар бар гиранд. Активи база метавонад саҳмия, облигация, молҳои хом, индекси биржавӣ ё асъор бошад.

Бозори фьючерс (срочний) имкониятҳои хеле васеътар барои татбиқи стратегияҳои гуногуни савдо, аз ҷумла спекулятивӣ, фароҳам меорад. Аммо барои бисёре аз сармоягузорон бозори срочний имкони кӯшиши кам кардани хавфҳои бозорӣ мебошад, ки ҳангоми муомила бо активҳои база ба вуҷуд меоянд, яъне истифодаи стратегии хеджиронӣ, ки дар оянда имкон медиҳад аҳдро бо шартҳои пешакӣ мувофиқа-шуда анҷом диҳанд.

Намунаи содда: шумо саҳмияро бо нархи 100 рубл харидаед. Пас аз муддате нархи саҳмия то 120 рубл афзуд. Шумо интизори болоравии минбаъда то 140 рубл ҳастед. Аммо ҳамеша хавф ҳаст, ки рӯйдодҳое ба вуқуъ меоянд, ки боиси коҳиши тези нархи саҳмия мешаванд. Барои ҳифзи фоидаи эҳтимолӣ сармоягузор опциони Put бо нархи иҷрои 120 рубл ва арзиши 10 рубл барои мӯҳлати муайян мехарад. Агар ҳатто буҳрон рӯй диҳад ва нарх аз 120 то 90 рубл фурояд, сармоягузор ҳамоно дар фоида мемонад: опциони харидашуда имкон медиҳад саҳмияро бо 120 рубл фурӯшад, фоида 10 рубл мешавад, зеро 10 рубл барои опцион сарф шуда буд. Агар нарх то 140 рубл боло равад, опциони харидашуда «бе пул» мемонад (фоида намеорад). Он гоҳ фоидаи сармоягузор 30 рубл мешавад, чунки 10 рубл барои суғурта (хариди опциони Put) харҷ шуда буд. Муҳимтаринаш он аст, ки новобаста аз самти ҳаракати бозор сармоягузор ҳамеша фоидае хоҳад гирифт.